Türkiye A Milli Futbol Takımı, tarihinde ilk milli maçını 26 Ekim 1923 Cuma günü Romanya‘ya karşı oynadı. Taksim Stadı‘nda oynanan bu dostluk maçı 2-2 beraberlik ile sona erdi.
Türk spor tarihinin ilk kurumu olan Türk İdman Cemiyetleri İttifakı kurulduktan sonra, ilk Türk Futbol Federasyonu 1923 yılında Şehzadebaşı’ndaki Letâfet Apartmanı salonunda yapılan toplantıda ‘Futbol Hey’et-i Müttehidesi‘ adıyla kuruldu. İlk federasyon başkanı ise Yusuf Ziya Öniş seçildi. Bu prosedürlerin tamamlanmasını ardın zaman kaybetmeden FIFA’ya başvuruldu. Türkiye 21 Mayıs 1923 tarihinde FIFA’nın 26. üyesi oldu.
Artık sıra ilk milli maç organizasyonuna hazırlanmasına geldi. Cumhuriyetin ilanından üç gün önce 26 Ekim 1923 tarihinde Türkiye-Romanya milli futbol takımları Taksim Stadı‘nda karşı karşıya geldi. Milli takımın teknik direktörlük koltuğunda Ali Sami Yen oturuyordu. Milli takımda Altınordu‘dan üç, Galatasaray‘dan bir ve Fenerbahçe‘den yedi futbolcu yer aldı. Mücadeleyi ise o zamanki adıyla Çekoslovakya’dan Anton Kratky yönetiyordu.
Romanya maça hızlı başladı. Isidor Gansl’ın 25. dakikada kaydettiği gol ile Romanya 1-0 öne geçti. Zeki Rıza Sporel, 32. dakikada frikikten kaydettiği gol ile skoru beraberliğe taşıdı. Bu gol aynı zamanda İkinci yarı milli takımımız daha iyi bir görüntü çiziyordu. Zeki Rıza Sporel 50. dakikada ağları bir kez daha havalandırarak skoru 2-1 yaptı. Galibiyet sevincimiz uzun sürmeden Isidor Gansl ikinci kez sahneye çıkarak maçın skorunu belirleyen golü attı. Türkiye, ilk milli maçında Romanya ile 2-2 berabere kaldı.
Zeki Rıza Sporel‘in mücadelenin ilk yarısında attığı gol aynı zaman milli takımımızın ilk resmi golü olarak tarihe geçti.
Türk İdman Cemiyetleri İttifakı, Türk sporunun ilk teşkilatıdır. Bu teşkilatın kurulmasının ardından 1923 senesinde Şehzadebaşı’nda yer alan Letafet Apartmanı salonunda, Yusuf Ziya Öniş başkanlığında “Futbol Heyet-i Müttehidesi” adı altında ilk Türk Futbol Federasyonu kurulmuştur. Türk Futbol Federasyonu’nun kurulmasının ardından FIFA’ya başvurulmuştur. 21 Mayıs 1923 yılına gelindiğinde ise milli takım FIFA’nın 26. üyesi olmuştur. Artık bir FIFA üyesi olan takımımız, ilk maçını ise Romanya ile oynamıştır. Peki, Türkiye-Romanya arasında gerçekleştirilen karşılaşma sırasında ilk gol hangi takımdan geldi? İlk milli maç nasıl sonuçlandı? İşte, tüm bu soruların cevabı ve daha fazlası…
Türkiye İlk Maçımız: Milli Takım Romanya Karşısında
26 Ekim 1923, Türk futbol tarihi açısından bir dönüm noktası olarak değerlendirilebilir. Çünkü bu tarihte Milli takımımız ilk milli maçına çıkacaktı. Bu nedenle Cumhuriyetin ilanına üç gün kala İstanbul’da bir bayram havası yaşanıyordu. Türkiye-Romanya arasında gerçekleşecek olan bu önemli karşılaşma, Çekoslovak hakem A. Cratky tarafından yönetilecekti. Her iki takım da maça 1-2-3-4-5 düzeni ile çıktı. 26 Ekim günü saatler 3.25’i gösterirken Cratky, Taksim Stadyumu’nda düdüğünü çaldı ve tarihi karşılaşmaya start verdi. Türk Milli Takımı için bazen sevincin doruğa ulaştığı bazen ise hüznün yaşandığı o 90 dakika artık başlamıştı.
İlk milli maç olması bakımından önem taşıyan 1923 Türkiye-Romanya maçı sırasında kalemizi Nedim koruyordu. En geride iki bekimiz Cafer Çağatay ve Hasan Kamil Sporel, önlerinde ise İsmet Uluğ ve Nihat Bekdik görev yapıyordu. Rakibimiz Romanya ise hiç de hafife alınacak bir rakip değildi. Hatta maçtaki ilk gol Romanya’dan gelmişti. Karşılaşmanın 25. dakikasında Gansl’ın attığı ilk golden 7 dakika sonra milli takımın ilk golü Zeki Rıza Sporel’den geldi. Zeki Rıza; attığı o mükemmel şutla, Taksim Stadı’nı dolduran taraftarları sevince boğdu ve ilk devre 1-1 berabere bitti.
Türkiye ile Romanya arasında oynanan karşılaşmanın ikinci devresinde Zeki Rıza Sporel, milli takımımızı öne geçiren ikinci bir gol daha attı ve durumu 2-1 yaptı. Taksim Stadyumundaki taraftarlar bu golün ardından sevince boğulmuştu. Ancak bu sevinç sadece bir çeyrek kadar sürdü. İlk milli maç sırasında skoru değiştirecek dördüncü gol Triç I’den geldi. Triç I’in vuruşu ile kalemizde gördüğümüz gol, maçın son golü oldu ve karşılaşma 2-2 beraberlik ile sonuçlandı.
Osmanlı Döneminde Yapılan Diğer Milli Maçlar
Türk Milli Takımının oynadığı ilk milli maç her ne kadar 26 Ekim 1923 tarihinde Romanya ile oynanan karşılaşma olarak kabul edilse de, bu tarihten önce de bir milli futbol takımı kurulmuş ve milli maçlar oynanmıştır. 1913 senesinde, yani Osmanlı İmparatorluğu döneminde bir Türk Milli Takımı kurulmuştu. Kurulan bu milli takım, ilk maçını yine 1913 senesinde İngilizlere karşı oynamıştır.
İngiltere’nin Akdeniz donanmasına mensup olan Weymouth gemisinin mürettebatı ile yapılan bu maç, 30 Mart 1913 Pazar günü oynanmıştır. Karşılaşma sırasında İngilizlerin karşısına çıkan takım Fenerbahçe ve Galatasaray futbolcuları arasından seçilmişti. Türkiye Futbol Heyeti Takımı olarak adlandırılan bu takım, karşılaşma sonucunda 2-0 galip gelmiştir. Ancak İngilizler, 30 Mart günü gerçekleştirilen milli maç sırasında aldıkları yenilgiyi kabullenememiş ve bir maç daha talep etmişlerdir. Bu nedenle Türk Milli Takımı’nın galibiyeti ile sonuçlanan maçın ardından 6 Nisan 1913 Pazar günü yeni bir maç oynanmasına karar verilmiştir. İngilizlerin talebi ile gerçekleşen bu rövanş maçı, 1-1 beraberlik ile sonuçlanmıştı.
Tüm bunların yanı sıra 1914 yılında Galatasaray, Fenerbahçe ve Altınordu takımlarının futbolcularından bir milli takım oluşturulmuş, bu milli takım 12 Nisan 1914 tarihinde Romanya ile oynadığı hazırlık maçında 5-4 galip gelmiştir.
